fbpx

Jak wspierać rozwój inteligencji emocjonalnej u dziecka? – część 2

Jak dowodziłam w poprzednim artykule, sukces w szkole i w życiu dorosłym zależy w dużym stopniu od cech emocjonalnych ukształtowanych u dziecka. Co zatem konkretnie mogą zrobić rodzice i nauczyciele, by wspierać rozwój inteligencji emocjonalnej u dzieci?

Rozmawiaj z dzieckiem o jego uczuciach i uczuciach innych ludzi – zadawaj pytania: „Co czujesz?”, „Jak sądzisz, co czuje druga osoba?”, „Co sprawiło, że druga osoba jest zmartwiona?”

Zauważaj i nazywaj nastrój oraz emocje dziecka – na przykład „Widzę, że jesteś smutny, co się stało?”, „Co cię tak zdenerwowało?”

Rozwijaj wyobraźnię i empatię dziecka – na przykład zadając pytania, co by czuło, gdyby coś się stało, jak zachowałoby się na czyimś miejscu.

Akceptuj uczucia dziecka – emocjom  nigdy nie należy zaprzeczać – słuchaj bardzo uważnie i okaż zrozumienie: „Mhm, rozumiem, odczuwasz smutek, to musiało być przykre”. Nigdy – nawet w najlepszej wierze – nie mów: „nieładnie wyglądasz jak się złościsz, nie bądź smutny, to drobiazg, nie płacz”. Umniejszanie znaczenia emocji dziecka przyczynia się do jego dezorientacji.

Staraj się wygaszać i eliminować zachowania świadczące o niedostatecznym rozwoju emocjonalnym – nie reaguj na dąsanie się, napady złości, wymuszanie – nie kupuj dziecku czegoś wbrew sobie, bo boisz się jego reakcji na twoją odmowę (odróżniaj potrzeby dziecka od chwilowych zachcianek). Jeśli dziecko skarży się na inne dziecko w szkole, nie wspieraj tego, a raczej pomyślcie wspólnie, co można zrobić, by zmienić istniejącą sytuację.

Ucz, jak radzić sobie z porażką – porozmawiaj z dzieckiem o zaistniałej sytuacji, poszukajcie razem prawdopodobnych przyczyn, aby w przyszłości uniknąć podobnego błędu. Zamiast krytykować dziecko za niepowodzenie, zachęć do podejmowania kolejnych prób i okaż wsparcie, by mogło wyciągnąć wnioski z niepowodzenia.

Ucz dziecko dostrzegać i akceptować wady – dziecko powinno wiedzieć, że każdy ma prawo do błędu i nie ma ludzi doskonałych. Zbyt wygórowane wymagania i oczekiwanie perfekcji wpływają na obniżenie poczucia wiary w siebie u dziecka.

Dziel się swoimi uczuciami – powiedzenie, że jesteśmy smutni lub odczuwamy złość jest w porządku. Jak najczęściej mów też o swoich odczuciach pozytywnych, tj. radość, wdzięczność, satysfakcja. Dzięki temu dziecko ma szansę poznać różne emocje i nauczyć się ich rozpoznawania.

Ucz słuchania i dawania uwagi drugiemu człowiekowi – pokazuj, że dobra rozmowa wymaga skupienia, okazywania zainteresowania drugą osobą i czasu.

Pokazuj sytuację z perspektywy innego człowieka – dobrym ćwiczeniem, na przykład w przypadku kłótni między dziećmi, jest pytanie: „co czułbyś i myślał, gdybyś był Jarkiem czy Basią, a  nie sobą?”

Opisuj zachowanie i jego skutki, oddzielaj sprawcę od czynu – na przykład: „okłamałeś mnie i trudno będzie mi teraz ci zaufać” lub „źle zrobiłeś” zamiast wyrażenia ogólnego osądu: „jesteś kłamcą”, „jesteś głupi”.

Chwal jak najczęściej – chwalenie ma ogromną moc, bo jest dla dziecka informacją, co zrobiło dobrze (i co warto powtarzać). Najlepiej opisz, za co konkretnie dziecko zasłużyło na pochwałę (ocena ogólna typu: „ale jesteś zdolny” ma mniejszą siłę sprawczą).

Podkreślaj konsekwencje wynikające z dobrego i złego postępowania dziecka – kiedy dziecko dostrzega konsekwencje swojego zachowania, łatwiej mu zrozumieć, że to ono kieruje swoim życiem. Jeśli zaś spotyka się tylko z karą, uczy się, że to dorośli kontrolują sytuację i podejmują decyzje.

Ucz dziecko „oczyszczania” (dostrzegania, wyrażania w bezpieczny sposób, rozmawiania na temat) trudnych emocji na bieżąco – bagatelizowanie doświadczanych uczuć dziecka lub przemilczanie ich może prowadzić do nagromadzenia na przykład złości i wybuchu niekontrolowanej agresji w zaskakującym momencie.

Kształtuj wytrwałość dziecka – wspieraj, gdy się zniechęca, popada w rezygnację czy nie wie jak sobie poradzić z jakimś zadaniem. Razem szukajcie rozwiązań i źródeł motywacji/ zachęty dziecka.

Aneta Jendrzejczak- Fabisiak

Psycholog Polsko-Angielskiej Szkoły Podstawowej i Dwujęzycznego Gimnazjum MENTIS

Osoby fotografie designed by Freepik

 
  • Zapisz się na newsletter

    Jeśli chcesz otrzymywać więcej ciekawych i wartościowych materiałów, zapisz się na Newsletter!
  • Pobierz bezpłatny ebook

    Kontynuując korzystanie z witryny, zgadzasz się na stosowanie plików cookie. Więcej infomacji

    Ustawienia plików cookie na tej stronie są ustawione na „zezwalanie na pliki cookie”, aby zapewnić najlepszą możliwą jakość przeglądania. Jeśli nadal będziesz korzystać z tej witryny bez zmiany ustawień plików cookie lub klikniesz „Akceptuję” poniżej, wyrażasz na to zgodę.

    Close