Przez wiele lat uważałam pewność siebie za stałą cechę człowieka, cechę, którą jedni mają, a inni nie.
Jako dziecko i młoda dziewczyna byłam bardzo nieśmiała i niepewna siebie i do tego przekonana, że tak już zostanie na zawsze. Z zazdrością patrzyłam na moje pewne siebie koleżanki żałując, że to nie ja jestem tą wybraną przez los pewną siebie osobą.
Okazuje się jednak, że nad pewnością siebie można pracować, można ją trenować, kształtować, rozwijać.
To, że w danym momencie człowiek ma pewność siebie na niskim poziomie nie oznacza, że tak musi zostać na zawsze!
A przecież pewność siebie jest niezwykle ważna dla naszych dzieci. Bez niej robiąc w życiu różne rzeczy budujemy kolosa na glinianych nogach, które tak łatwo mogą się rozbić na kawałeczki przy jakiejkolwiek przeciwności losu czy porażce.
Czym zatem jest pewność siebie?
Jeśli spojrzymy na pewność siebie jako na STAN – będzie to umiejętność wygenerowania w sobie odwagi i wysokiej samooceny w OKREŚLONEJ SYTUACJI.
Jeśli zaś pewność siebie potraktujemy jako CECHĘ – będzie to wówczas posiadanie długotrwałej kompetencji autodoceniania i wewnątrzsterowności PRZEZ WIĘKSZOŚĆ ŻYCIA – wygenerowanej na stałe.
Autodocenianie wiąże się tutaj przede wszystkim z tym, że dobrze czujemy się z samym sobą, akceptujemy siebie takimi jakimi jesteśmy ze wszystkimi swoimi zaletami i wadami mając przy tym oczywiście świadomość, że zawsze możemy dokonać zmiany.
Wewnątrzsterowność oznacza, że mamy poczucie wpływu na swoje wybory, na swoje życie, przejawia się ona przede wszystkim w tym, że polegamy na własnych sądach i jesteśmy samodzielni w podejmowaniu decyzji, działając nie zamartwiamy się tym, co pomyślą o nas inni, po prostu robimy swoje najlepiej jak potrafimy.
Jak zatem nauczyć dziecko wzbudzania pewności siebie rozumianej jako stan, czyli jak wykształcić w dziecku umiejętność wygenerowania pewności siebie w danym momencie np. przed wystąpieniem publicznym (udział w szkolnym przedstawieniu, odpowiedź ustna przed cała klasą, wypowiedź przed większą grupą osób, start w zawodach sportowych itp.)?
Najnowsze badania przeprowadzone przez Amy Cuddy z Harvard Business University udowadniają, że nie tylko umysłem wpływamy na swoje ciało i to co się z nim dzieje w momencie stresu spowodowanego ekspozycją społeczną, ale także ciałem możemy wpłynąć na umysł.
Badania Amy Cuddy mówią o tym, że wystarczą 2 minuty, by ciało ustawione w pozycji pewności siebie (np. wyprostowana postawa ciała, „pozycja zwycięska”– ręce podniesione do góry lub inna pozycja „pewności siebie”) wpłynęło na gospodarkę hormonalną w taki sposób, że obniża się poziom kortyzolu (hormonu stresu), podnosi poziom testosteronu (hormonu walki, dającego poczucie siły), a to w konsekwencji prowadzi do podniesienia poczucia pewności siebie.
Jak obniżyć KORTYZOL? Oto kilka sprawdzonych sposobów:
pokaż dziecku jak można opanować stres koncentrując się na głębokich oddechach, możecie np. liczyć do 3 podczas wdechu, 1 zatrzymanie oddechu i do 6 wydech,
dziecko może także napić się szklanki wody, by ochłonąć, poczuć spokój,
wprowadź rozluźnienie poprzez rozbawienie – poprawienie humoru, przekierowanie uwagi dziecka na coś zabawnego, jakiś żart, czy coś co spowoduje jego śmiech,
wykonaj z dzieckiem ćwiczenie: bicie brawa w schylonej początkowo pozycji skłonu prostując ciało klaszczcie począwszy od dołu aż do góry ciała,
ćwiczenie o nazwie „myjnia” w rodzinie lub z klasą czy grupą dzieci: każdy mówi na ucho osobie biorącej udział w ćwiczeniu coś miłego lub też może napisać coś miłego od siebie (to ćwiczenie potrafi zdziałać cuda, podnosi samopoczucie, a przez to stan pewności siebie w danym momencie), można z karteczki, na której są zapisane te wszystkie miłe rzeczy zrobić użytek wielokrotnie podczas innych stresujących sytuacji.
Jak podnieść TESTOSTERON?
przybijcie sobie piątki,
puść dynamiczną muzykę, która podnosi energię,
wykonajcie okrzyk (może być rodzinnie lub razem z grupą rówieśniczą w klasie), możecie też skandować hasło wspólnie wymyślone,
zwizualizuj dziecku zwycięstwo, sukces, który nastąpi,
pokaż dziecku jak może ustawić ciało w pozycji siły, pewności siebie.
Warto popróbować różnych sposobów tego typu, a może nawet wymyślicie własne takie, które najlepiej zadziałają na Twoje dziecko, podnosząc pewność siebie w danym momencie. Regularnie powtarzane dają także efekt w postaci pewności siebie rozumianej jako cecha człowieka.
Co jeszcze pomaga rozwijać w naszych dzieciach pewność siebie? Co my jako dorośli możemy zrobić, by wykształcić w naszych dzieciach pewność siebie jako cechę?
Oto co możesz zrobić dla swojego dziecka, aby rozwinęło ono w sobie tę cechę:
Mów o dziecku dobrze (albo przynajmniej nie mów źle) w jego obecności,
Dostrzegaj najmniejsze nawet sukcesy i na nich się koncentruj, doceniaj je, nazywaj je, chwal dziecko także w obecności innych,
Naucz dziecko jak dbać o ciało, o zdrowie poprzez zdrowe odżywanie, uprawianie sportu, znajdowanie czasu na przyjemności i relaks, także na swobodną zabawę,
Pokazuj dziecku, że pewności siebie szuka się w środku nie w czynnikach zewnętrznych, że ta pewność w nim jest, że Ty ją widzisz,
Kolekcjonuj listę rzeczy i wspomnień w których dziecko robi coś dobrze, koncentruj się nie na porażkach, lecz na sukcesach, zbieraj medale dziecka, pamiątki świadczące o tym, że odniosło sukces, stwórz w domu „kącik chwały”, może też być „album chwały”,
Uświadom dziecku, że każdy człowiek ma wady i pokaż, że można je zaakceptować życzliwie, że Ty je znasz także i akceptujesz, że Ty masz swoje wady i także je akceptujesz,
Równocześnie pokaż, że zmiana jest możliwa, zanim dziecko w to uwierzy, Ty uwierz w to, że może się ono zmienić w obszarze, nad którym pracujecie,
Zrób z dzieckiem następujące ćwiczenie: niech na każdą literkę alfabetu wymyśli swoją pozytywną cechę, a potem razem odczytajcie listę utworzonych cech i zapytaj jeszcze: Czy osoba, która ma takie cechy zasługuje na sympatię, na to, aby ją lubić? A kim jest ta osoba?
Budowanie pewności siebie u dziecka to „projekt”, który trwa długo, ciągle jest coś do zrobienia, warto o nim pamiętać, traktując jak trening. Zachęcam z całego serca do tego, byśmy jako rodzice, nauczyciele, wychowawcy wciąż go realizowali. Naprawdę warto! Korzyści dla naszych dzieci są nieocenione 
Autorka:
Marta Bańkowska, współtwórczyni i członek zarządu szkoły MENTIS
Family photo created by pvproductions – www.freepik.com
